Marka tescili mi yoksa patent mi?

Aynı şey mi, farklı mı?
Kesinlik aynı değiller; marka tescili tüketiciyi yönlendirmek üzere ticari mal veya hizmetlerde kullanılan işaretin belgesi, patent ise yeni olan bir buluşlara verilen belgedir. Markalar, marka tescili ile; buluşlar ise patentle korunurlar.

Tescil ve Patent Arasındaki Farklar Nelerdir?

Tescil ve patent kavramları birbirinden farklıdır. Tescil, resmi olarak kaydetme ve kütüğe geçirme anlamına gelmektedir. Tescil işlemleri bir gayrimenkul, ürün ya da hizmet için kullanılmaktadır. Söz konusu ürün ya da hizmete ait bütün haklar ve kazançlar resmi olarak işlemi gerçekleştiren kişi üzerine geçmektedir. Patent ise buluş belgesi niteliği taşımaktadır. Bir buluşun veya buluşa konu olan ürünün başkaları tarafından üretilmesini, satılmasını ya da kullanılmasını engelleyen bir belgedir. Buluşu gerçekleştiren kişinin alacağı belge, buluş üzerindeki kişiye ait çıkarların üçüncü kişilere karşı korumasını sağlamaktadır. Bu iki kavram arasındaki en önemli fark patentin bir buluş üzerinde, tescilin ise ürün veya hizmet üzerinde gerçekleştirilebilir olmasıdır.

Tescil Nedir?
Bir ürün ya da hizmeti kütüğe geçirerek resmi olarak hak sahibi olma anlamına gelmektedir. Tescil gerçekleştirildiği takdirde ürün üzerindeki haklar kişiye geçmektedir. Bununla birlikte üründen sağlanacak olası kazançlar da kişiye ait olacaktır. Hak sahibi dışındaki kimse söz konusu ürünü veya hizmeti ticari amaçla kullanmaz, üretemez ve hak iddia edemez. Bu yüzden hak ve çıkar koruyucu bir işleve sahip olduğu söylenebilir. Birbirinden farklı tescil türleri bulunmaktadır. Aşağıdaki maddeler tescil nedir sorusuna cevap olarak verilebilir:

Marka Tescil Nedir: Marka tescili en bilindik işlemler arasında yer almaktadır. Markalaşma sürecinin önemli bir adımını oluşturmaktadır. İşletmeler ve firmalar tarafından sıklıkla kullanılır. Marka tesciline konu olan ürün üzerindeki hakları ve kazançları, diğer işletme ve firmalara karşı koruyan bir nitelik taşımaktadır. Aynı zamanda ayırıcı ve işaretleyici özelliktedir. Bu sayede ürün ya da hizmet üzerinden elde edilen kazanç marka sahibine ait olacaktır. Marka sahibi dışındaki hiç kimse markanın ürünlerini kullanamaz, üretemez, bunlardan kazanç ve fayda sağlayamaz. Marka tescili ile birlikte lisans verme, miras bırakma ve devretme hakları da kazanılmaktadır.
Gayrimenkul Tapu Tescil Nedir: Gayrimenkuller üzerinde geçerli olan bir işlemdir. Tapu siciline kayıt şeklinde gerçekleşir. Tapu siciline kaydedilmeyen ve işlenmeyen gayrimenkul hakları geçerli sayılmamaktadır. Ancak tapu tescili gerçekleşirse gayrimenkul üzerindeki haklar hukuki olarak işlemi yaptıran kişiye ait sayılmaktadır.
Tasarım Tescili Nedir: Tasarım tescili daha önce başkası tarafından ortaya konulmamış, estetik özelliklere sahip bir tasarım üzerinde gerçekleştirilen işlemdir. Tasarım tesciline konu olan tasarımlar satılamaz, izinsiz kullanılamaz, üzerinden herhangi bir kazanç elde edilemez ve hak iddia edilemez. Bunlardan herhangi birini gerçekleştiren kişi veya firmaya hukuki yaptırımlar uygulanmaktadır. Bu şekilde tasarım koruma altına alınmış olur. Tasarım üzerindeki bütün hak ve kazançlar tasarım tescili işlemini yaptıran kişiye aittir.
Araç Tescil Nedir: Aracın trafiğe çıkabilmesini sağlayan bir işlemdir. Belge içerisinde araca ve araç sahibine ait bilgiler yer almaktadır. Aracın varlığını, trafiğe çıkıp çıkamayacağını ve kişiye aidiyetini ispatlayan bir belgedir.

Patent Nedir?
Patent işlemleri ancak buluşlar üzerinde gerçekleştirilebilir. Özellikle fikir hırsızlıklarının önüne geçen ve buluş üzerindeki hakların korunmasını sağlamaya yardımcı olan bir işlemdir. Bu sayede tanımlanan bütün haklar resmi olarak buluş sahibine geçer. Buluşun başkaları tarafından kullanılması, üretilmesi ve pazarlanması yasaktır. Bazı durumlarda buluş tek kişi yerine birden fazla kişi tarafından ortaya çıkarılabilir. Bu durumda talep hakkı buluşu gerçekleştiren her bir kişi için eşittir. Bunun yanı sıra kişiler aralarında ortak bir karara vardığı takdirde kararlaştırdıkları şekilde işlem gerçekleştirebilmektedir. Çeşitleri şunlardır:

İncelemeli: Kapsamlı bir araştırma sonucunda elde edilen raporlar değerlendirilerek verilen belgedir. Buluş tüm yönleriyle detaylı bir şekilde incelenmektedir. İlk olarak araştırma raporu, sonraki adımda ise inceleme raporu hazırlanmaktadır. Buluşun daha önce ortaya sunulmamış ve yeni olması gerekmektedir. Bu olgu incelemenin ilk adımını oluşturmaktır. İşleme konu olan buluşun hali hazırda var olduğu tespit edilirse buluş niteliğini yitirir. Bu gibi durumlarda işlem geçersiz sayılır ve belge verilmez. İncelemenin diğer bir adımını ise teknik raporların değerlendirme süreci oluşturmaktadır. Bu süreç içerisinde buluşun sanayide uygulanabilir olup olmadığı gibi kriterler yer almaktadır. Belge geçerlilik süresi 20 yıldır.
İncelemesiz: Belgeyi almak için bir inceleme işlemi gerçekleştirilmemektir. Araştırma raporu hazırlanır fakat inceleme raporu hazırlanmaz. Geçerlilik süresi ve başvuru süreci incelemeli belgelere oranla daha kısadır. 7 yıl boyunca geçerliliğini sürdürmektedir. İncelemesiz belgeler gerekli başvurular yapıldığı takdirde incelemeli belge niteliği kazanabilmektedir. Bu sayede geçerlilik süresi 20 yıla çıkabilmektedir.
Faydalı Model: Diğerlerine oranla onay süreci çok daha kısadır ve maliyeti daha düşüktür. Bu yüzden küçük ve orta halli işletmeler tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Araştırma raporu ve inceleme raporu hazırlanmamaktadır. Bu nedenle başvurudan sonraki süreç oldukça hızlı ilerler. Daha az masraflı, kısa süreli bir yol izlemek isteyen firmaların ve kişilerin haklarını koruma altına almaktadır. Belgeye konu olan buluşun tüm hakları ve kazançları kişiye aittir. 10 yıllık bir koruma sağlar ancak bu süre uzatılabilir nitelikte değildir.

Başvuru Süreçleri Nasıl İşler?
Geliştirdiğiniz ürünün haklarını üstünüze alma işlemlerinin arasındaki farklardan bir tanesi de başvuru süreçleri ve sonuçlarıdır. Yapılacak her başvurunun farklı bir işleyiş süreci vardır. Bizzat yapılabileceği gibi firmalar aracılığıyla da yapılabilmektedir. Firma vekilliğinde yapılan başvurular kişiler ve işletmeler için büyük kolaylık sağlamaktadır. Danışman firma, toplanması gereken belgeler hakkında bilgilendirme yapar ve bu belgeler sonucunda bir başvuru dosyası oluşturur. Sonraki adımda ise başvuru işlemi gerçekleştirilir.

 
Patent İşlemi Süreci
Başvuru yapmak için adres Türk Patent ve Marka Kurumudur . Süreç için gerekli en önemli belge başvuru dilekçesidir. Buna ek olarak tarifname, istem, özet, ücretin ödendiğine dair banka dekontu ve teknik resimler de gerekli belgeler arasında yer almaktadır. Gerekli belgelerde eksikler bulunması halinde eksikleri tamamlamak için 2 aylık bir süre tanınmaktadır. Belirlenmiş olan bu süre eksikleri gidermek içindir. 2 aylık süreçte gerekli düzenleme yapılmaz ise başvuru reddedilir. Belgelerin incelenmesi sonucunda bir eksikliğe rastlanmazsa bir sonraki adıma geçiş yapılır. Bu adımda 12 ay içerisinde araştırma talebinde bulunulmalıdır. Belgeleri eksiksiz olduğu halde araştırma talebinde bulunmayan veya ücret ödemeyen kişinin başvurusu geri alınır. Öncelikle araştırma raporu talep edilmelidir. Bu raporun hazırlanmasından sonra ise inceleme raporu hazırlanır ve sonucuna göre işlem gerçekleştirilir.

Tescil İşlemi Süreci
Tasarım tescili başvuruları için tasarıma konu olan ürünün net ve kolaylıkla anlaşılabilir nitelikte bir fotoğrafı gerekmektedir. Fotoğraf yalnızca ürünü içermelidir ve mümkün olduğunca sade olmalıdır. Ürün henüz ortaya çıkmamışsa ve tasarım aşamasındaysa fotoğraf yerine çizim veya modellemeler de kullanılabilmektedir. Türk Patent ve Marka Kurumu üzerinden tasarım tescili için gerekli başvuru yapılmaktadır. Onaylandığı takdirde tasarım tescili 5 yıl boyunca geçerliliğini sürdürür.

Başvurular online olarak da yapılabilmektedir. Marka tescil başvurusu için gerekli belgeler başvuru sahibinin gerçek ya da tüzel kişi olması göz önüne alınarak farklı şekillerde düzenlenmektedir. Marka tescili yaptırmak isteyen gerçek kişilerden T.C. kimlik numarası, vekaletname, marka örneği ve ücretin ödendiğine dair banka dekontu gibi belgeler istenmektedir. Tüzel kişilerden ise vergi levhası, faaliyet belgesi, marka örneği ve banka dekontu istenir. Marka tescili 10 yıl boyunca geçerlidir. Marka tescili için belirlenmiş olan bu süre arzu edildiğinde uzatılabilir. İşlemlerin en hızlı ve sorunsuz bir biçimde ilerlemesi için bu alanda tecrübeli firmalardan yararlanılabilir. Sakarya Patent Ofis firması alanında tecrübeli ve uzman bir kimliğe sahiptir. Bu özellikleriyle başvurunuzun olumlu olması için gerekli olan tüm süreci yönetir. Ortaya koyduğunuz ürünün başkaları tarafından kullanılmaması ve hakların size ait olması için bu süreç oldukça önemlidir.